Yaşı dolduğu halde primi yetmediği için emekli olmayan milyonlarca kişi var ve bu kişilerin gözü Meclis’te. Yasa henüz çıkmasa da belli şartlarda eksik primi tamamlayıp emekli olmak mümkün. Peki ama nasıl?
Yıllardır çalıştığı halde yaşa takılanların yanında, sosyal güvenlik reformu nedeniyle primi emekliliğe yetmeyen milyonlarca sigortalı var. Emeklilik için gün sayısı yetmeyenlerin gözü Meclis’ten gelecek haberlerde. Ancak yasanın çıkmasını beklemeden de bu eksiği gidermek mümkün. Prim günleri eksik olanların nasıl emekli olabileceğini ve neler yapmaları gerektiğini sizler için araştırdık.
ASKERLİK BORÇLANMASIYLA EMEKLİLİK
Askerden önce sigortanız yoksa, bu günleri borçlanarak sigorta başlangıcını öne çekbilirsiniz. Borçlanmayla özellikle sigorta başlangıç tarihi 8 Eylül 1999 öncesine çekilirse büyük avantaj sağlar. Kademeli sistemin geçerli olduğunu da düşündüğümüzde, sigortayı 1 gün öne çekmek 1 yıl erken emekli olmanızı sağlar. 540 (18 ay) askerlik borçlanmasının maliyeti bugün için en az 10 bin 238 TL. Yani günlük 18.96 TL.
ENGELLİ ÇOCUĞA BAKANA EMEKLİLİK HAKKI
Engelli çocuğu olan kadınlar: 1 Ekim 2008’den sonra prim ödeme gün sayılarının dörtte biri (yüzde 25’i) prim ödeme gün sayısına ekleniyor ve bu süreler emeklilik yaş hadlerinden indiriliyor. Örneğin; sigortalı 1 Ekim 2008’den sonra 3000 gün prim ödesin. Bu prime 750 gün daha eklenecek. Ayrıca 2 yıl 8 günlük süre de emeklilik yaşından düşülecek.
DOĞUM BORÇLANMASIYLA EMEKLİLİK
■ Doğum borçlanması da yıllarca çalışmak yerine yaş şartını tamamlayanlar için erken emekli olmayı sağlıyor. Doğum borçlanması yapılabilmesi için çocuğun sigorta başlangıç tarihinden sonra doğmuş olması gerekiyor. Sigorta başlangıcı çıraklık ya da stajyerlik kapsamında olan kadın sigortalıların staj ya da çıraklık sigortası giriş tarihinden sonra doğan çocukları için de doğum borçlanması yapma hakları var.
■ Normalde staj süresi sigortalılığı emeklilik için başlangıç kabul edilmiyor. Ancak, SGK’nın 2010/106 sayılı genelgesine göre mesleki stajı veya çıraklık sigortası başlangıcından sonra doğum yapanlar isterlerse doğum borçlanması yapıp emekliliklerini 4 yıl öne alabilir. Doğum borçlanması için bugün 1 çocuk için en az 13 bin 651 lira, 2 çocuk için 27 bin 302 lira, 3 çocuk için 40 bin 953 lira ödemek gerkiyor.
‘Kısmi emeklilik’ de denilen yaş haddinden emeklilik, yaşları yüksek ama primleri normal emeklilik için yeterli olmayanları kapsıyor. Kısmi emeklilikte maaş biraz daha düşük oluyor. Yaştan emeklilik için 3600 günden, 4500 günden ve 5400 günden emekli olunabilir. Eğer Mayıs 2008’den önce sigorta başlangıcınız varsa SGK’ya başvuru ne yaştan ne zaman emekli olacağınızı öğrenin.
ERKEN YAŞLANMAYLA EMEKLİLİK
Erken yaşlandığı tespit edilen sigortalılar yaş dışındaki diğer şartları taşımaları halinde yaşlılık aylığı alabiliyor. Yani bu kişiler; 55 yaşını doldurunca, 5400 gün primi de varsa emekli olabilirler.
YIPRANMA PAYIYLA EMEKLİLİK
Ağır ve yıpratıcı işlerde çalışanlar yıpranma payı (fiili hizmet süresi) ile erken emekli olabiliyor. Madenlerde, alüminyum fabrikalarında, yeraltı işlerinde, su altında, Emniyet’te, MİT’te, Türk Silahlı Kuvvetleri’nde, itfaiye işlerinde çalışanlara her yıl 60180 gün yıpranma hakkı kazanıyor. Bu süreler prime ekleniyor ayrıca emeklilik yaşından düşüyor. Sağlıkçılara ve öğretmenlere de yıpranma payı verilmesi gündemde.
Ne zaman emekli olurum sorusunun yanıtını merak eden milyonlarca vatandaş yer alıyor. İş hayatını artık bir kenara bırakıp, zamanlarını kendilerine ayırmak isteyen vatandaşlar emekli olmak için detayları araştırıyorlar.
Başvuruda bulunan kişilerin prim ödemelerinin tamamlamış olmaları ve hizmet sürelerinin eksiksiz olarak doldurmuş olmaları erken emeklilik için gereklidir. Vermiş olduğumuz şartları oluşturmuşsanız şayet erken emeklilik hakkı kazanmış durumdasınızdır. Erken emeklilik için kabul etmeniz gereken durum ise maaşınızdan erken emekli olacağınız için uygulanan maaş kesilmesidir. Bu durum şöyledir ki emekli olacak vatandaşlarımızın maaşlarından %5 oranında bir kesintiye uğramasıdır.
1999 yılından önce sigortalı olarak çalışmaya başlamış olmanız erken emeklilik için gereken şartlardandır. Son olarak da bahsettiğimiz gibi erken emeklilik için prim gün sayısı doldurulması gerekli bir durumdur.
4A (SSK) çalışanları için emeklilik aylığı hesaplama:
Öncelikle bunun için aşağıda vermiş olduğumuz linke tıklamanız gerekmektedir. Ardından açılan sayfada T.C. kimlik numaranızı, SSK sicil numaranızı, Baba adınızı, Nüfusa kayıtlı olduğunuz ili ve son olarak doğum tarihinizi giriniz. Daha sonra Sorgula butonuna basarak emeklilik aylığı hesaplama işlemini tamamlayınız.
4B (BAĞKUR) çalışanları için emeklilik aylığı:
Aşağıda vermiş olduğumuz linke tıklayın. Açılan sayfada Kimliğimi Şimdi Doğrula butonuna tıklayın. Daha sonra T.C. kimlik numaranız ile EDevlet şifrenizi giriniz. Yönlendirildiğiniz sayfada Kurumu kısmından esnaf mısınız yoksa tarımla mı uğraşıyorsunuz onu seçin. Daha sonra Sorgula seçeneğine tıklayarak işleminizi tamamlayınız.