Corona virüs salgını ile birlikte dijital para tartışmaları daha da arttı. Ülkeler ve şirketler dijital para konusunda hazırlıklarını yapıyor. Önümüzdeki dönemde dijital paraların ulusal paraların yerini alması bekleniyor. Çin yakında dijital para ile maaş bile ödeyecek. Ancak dijital para ile kripto paranın karıştırılmaması gerekiyor. Dijital paraların arkasında yine merkez bankaları olacak.
Dünyada 5G teknolojisinde önde giden Çin, dijital para sistemini de ilk hayata geçiren büyük ekonomi olmaya doğru gidiyor. Halihazırda Alipay ve WeChat ile dijital ödeme sistemine aşina olan Çin halkı, koronavirüs karantinası sırasında e-ticarete, dolayısıyla dijital ödeme sistemlerine daha fazla yönelmiş.Milliyet'ten Ali Ağaoğlu'nun haberine göre; 2014'ten bu yana dijital para geliştirmelerine başlamış olan Çin yeni ekonomi bölgesi olan Xiong'an'da dijital Renminbi kullanımını başlatıyor. İlk pilot bölgede 38 milyondan fazla nüfus var. Akıllı telefonlardaki elektronik cüzdan uygulamalarına yüklenecek olan e-RMB (e-Renminbi) ilk aşamada küçük ölçekli ödemelerin yapılmasına izin verecek.
Elinde nakit bulunduranların da bu nakitlerini dijital paraya (e-RMB) dönüştürülmesine doğal olarak izin verilecek. Küresel anlamda dijital paraya geçen büyük ekonomilerden ilki olan Çin'de bazı kamu görevlileri mayıs ayından itibaren ücretlerini e-RMB olarak alacaklar.Dijital paralar ile kripto paraları karıştırmayalım! Zira dijital paralar, hali hazırda kullanılan ulusal paraların yerini alacak. Aslında halihazırda hepimiz dijital para kullanıyoruz.
Bankadaki IBAN hesaplarımızın arasında gidip - gelen paralar zaten dijital para.Kripto paralar Ulusal Merkez Bankaları dışındaki blokchain sistemlerinde madenciliği yapana verilen 'ödül paralar' ve arkalarında herhangi bir otorite yok (Bu konuya başka bir yazıda değineceğim!). Dijital paraların ise öyle değil, arkalarında yine merkez bankaları olacak.Geçtiğimiz haftanın pek de dikkati çekmeyen gelişmelerinden birisi de Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) Kasım 2019'da yapılan bir yasa değişikliğine dayanarak Bankalararası Kart Merkezi'ne (BKM) hakim hissedar olarak ortak olmasıydı.
Yapılan açıklamada ilgili kanuna atıfta bulunularak '... Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasına (TCMB) 'ödeme ve menkul kıymet mutabakat sistemlerinin kesintisiz işletimini sağlamak amacıyla sistemik öneme sahip kurulmuş veya kurulacak sistem işleticilerine hissedar olabilme' yetkisi verilmiştir.TCMB, ödemeler altyapısına ve yenilikçi iş yapış yöntemlerine ilişkin önemli geliştirme alanları belirlemiştir.
Bu doğrultuda yapılacak çalışmalar açısından BKM'nin, mevcut durumda üstlendiği ve temel olarak kartlı ödemeler alanına odaklanan rollerine ilave olarak önemli görevler üstlenmesi planlanmaktadır' denilmiş.Geliştirme alanları ve önemli görevlerden' kastın yeni dünyadaki ödeme yöntemlerinde yaşanacak değişimler, dijital paraların virüs sonrasında çok daha hızlı bir şekilde hayatımıza girecek olmasına hazırlık olacağını varsayıyorum.
Zira yine 2019 yılında yapılan kanuni değişiklikle ödeme sistemleri ve bunları işleten elektronik para şirketlerinin denetim ve düzenlemesi BDDK'dan TCMB'ye alınmıştı. TCMB artık Türkiye'deki tüm ödeme sistemlerinin tek yasal düzenleyicisi ve denetleyicisi oldu.